دانشگاه بدخشان (سال تأسیس: 1377 خورشیدی)
دیدگاه:
دانشگاه بدخشان با داشتن نیروی انسانی متخصص، جوان و پرتلاش، متعهد است که در پنج سال آینده، در جمع ده دانشگاه برتر و با اعتبار اکادمیک، در سطح کشور محسوب گردد.
ماموریت:
دانشگاه بدخشان، به مثابه‌ی یک نهاد اکادمیک پویا، با داشتن کادرهای جوان، در حال حاضر از طریق تدریس معیاری و انجام تحقیقات علمی، مطابق نیاز بازار کار، مصروف تربیه‌ی کادرهای متعهد، متخصص و مسلکی می‌باشد.
اهداف استراتیژیک:
دانشگاه بدخشان با در نظرداشت امکانات، در پنج سال آینده، در صدد دست‌یابی به اهداف ذیل است:
- ارتقای اعتبار اکادمیک؛
- کسب استقلالیت اکادمیک در اکثر دیپارتمنت‌ها؛
- ارتقا از مرحله‌ی فعلی اعتباردهی به مرحله‌ی بعدی اعتبار دهی؛
- افزایش تعداد کادرهای دکتر به 20 تن؛
- ارتقای درجه‌ی تحصیل تمام اعضای کادر علمی از سویه‌ی لیسانس به سویه‌ی ماستری؛
- ایجاد برنامه‌های علمی شبانه در دیپارتمنت‌های مورد نیاز؛
- برگزاری کنفرانس‌های علمی استادان به شکل دوامدار؛
- امضای دست‌کم ده تفاهم‌نامه با نهادهای اکادمیک ملی و بین المللی؛
- راه اندازی سیستم الکترونیک امتحان‌ها در تمام سطوح؛
- ایجاد یک برنامه‌ی ماستری؛
- افزایش تعداد دانشجویان تا سرحد 40 درصد؛
- افزایش تعداد دانشجویان دختر از 30 درصد به 45 درصد؛
- افزایش تعداد نوشته‌های علمی ( مقاله و کتاب ) به سه برابر فعلی؛
- اجرایی کردن سیستم کریدت به شکل درست، تطبیق برنامه‌های دانشجومحوری و تحصیل مبتنی بر نتیجه در جهت ارتقای کیفیت و بالابردن اعتبار اکادمیک؛
- برگزار نمودن سمینارهای علمی به سطح زون.
ارزش‌ها:
دانشگاه بدخشان به مثابه‌ی یک نهاد تحصیلی دولتی، در حیات اکادمیک خویش، متعهد به حفظ و رعایت ارزش‌های ذیل بوده و برای تقویت آن‌ها تلاش‌های خویش را بیشتر از پیش افزایش می‌دهد:
- احترام به مقدسات دینی و مذهبی؛
- تربیه‌ی افراد متعهد به ارزش‌های والای اسلامی و انسانی؛
- جلوگیری از هر نوع تعصب و تبعیض نژادی، قومی، زبانی، مذهبی و جنسیتی؛
- ارج گذاشتن به داشته‌های معنوی و فکری؛
- تشویق خلاقیت، نو آوری و ابتکار در عرصه‌های علمی و اداری؛
- پاسخ‌گویی به نیازهای علمی و پژوهشی جامعه؛
- تقدیم دانشجویان مسوولیت‌پذیر و پرسشگر به جامعه؛
- نهادینه کردن تفکر انتقادی در محیط دانشگاه؛
- مبارزه‌ی جدی علیه فساد اداری؛
- احترام گذاشتن به هنجارها و ارزش‌های پذیرفته شده در محیط اکادمیک؛
- ایجاد روحیه‌ی مثبت اندیشی و همدیگر پذیری؛
- نهادینه کردن ارزش‌های حقوق بشری؛
- رعایت عدالت و برابری در امور اکادمیک و اداری.
پیشینه‌ی تاریخی :
موسسهی تحصیلات عالی بدخشان، به اساس فرمان پروفیسور برهان الدین ربانی، رئیس جمهوری وقت افغانستان و شهید صلح کشور، در سال 1377 خورشیدی با ایجاد دانشکده‌ی طب شروع به فعالیت نمود.
این مؤسسه‌ی تحصیلی، در سال 1382، به دستور حامد کرزی رئیس حکومت انتقالی، در وزارت تحصیلات عالی کشور ثبت شد؛ اما متاسفانه در نخستین روزهای حکومت آقای کرزی، دانشکده‌ی طب لغو و دانشجویان آن جهت ادامه‌ی تحصیل به دانشگاه‌های بلخ و کابل انتقال داده شدند.
مؤسسه‌ی تحصیلات عالی بدخشان، تا سال 1391، با داشتن چهار دانشکده ( تعلیم و تربیه، زبان و ادبیات، زراعت و اقتصاد )، 34 نفر کادر علمی ( استاد ) و نزدیک به 2 هزار دانشجو فعالیت می‌نمود.
این مؤسسه‌ی تحصیلی، در سال 1392 خورشیدی، به « دانشگاه » ارتقا یافت و فصل تازه‌ای از فعالیت‌هایش را شروع کرد.
دانشگاه بدخشان در حال حاضر 9 دانشکده، 28رشته‌ی علمی، 136 تن کادر علمی، 70 تن کارمند اداری، 85 تن کارکن خدماتی و نزدیک به 6 هزار دانشجو دارد که 30 درصد این دانشجویان، دختران اند.
رؤسای دانشگاه بدخشان از بدو تولد تا اکنون:
- پوهنمل عبدالقدیر برّان از سال 1380 تا 1382 خورشیدی؛
- پوهنیار عبدالقدیر مهان از سال 1382 تا 1391؛
- پوهنمل خسرو نظری از سال 1391 تا ماه سرطان 1398؛
- پوهندوی محمد قاسم آریا از ماه سرطان 1398 تا اکنون.
دانشکده‌ها:
- تعلیم و تربیه ( ریاضی، فزیک، کیمیا، بیولوژی )؛
- زبان و ادبیات ( فارسی دری، پشتو، عربی، انگلیسی، ژورنالیزم )؛
- زراعت ( باغداری، جنگلداری و منابع طبیعی، علوم حیوانی، اگرانومی )؛
- اقتصاد ( مالی و بانکی، اداره و منجمنت )؛
- شرعیات ( فقه و قانون، تعلیمات اسلامی )؛
- علوم اجتماعی ( تاریخ، جغرافیا، جامعه شناسی )؛
- حقوق و علوم سیاسی ( قضا و سارنوالی، اداره و دیپلماسی )؛
- کمپیوتر ساینس ( آی تی، دیتابیس )؛
- انجنیری ( ساختمانی، جیولوجی و معادن ).
تعداد اعضای اداری:
70 تن که همه تا سویه‌ی ماستری و لیسانس، تحصیلات عالی دارند.
تعداد اعضای کادر علمی:
دانشگاه بدخشان هم اکنون دارای 136 تن کادر علمی ( استاد ) می باشد که از این میان 11 تن آنان، بانوان اند.
درجه‌ی تحصیل اعضای کادر علمی:
1 دکتر، 11 تن در حال تحصیل در مقطع دکترا، 56 ماستر، 33 تن در حال تحصیل در مقطع ماستری و 35 تن لیسانس که ان‌شاءالله بزودی شامل برنامه‌های ماستری می‌شوند.
دانشجویان:
دانشگاه بدخشان در حال حاضر دارای نزدیک به 6 هزار دانشجو می‌باشد که 30 درصد آنان را دختران شکل می‌دهند.
برنامه‌های شبانه:
دانشگاه بدخشان در بخش شبانه، دارای رشته‌های علمی ذیل است:
- فارسی دری ( زبان و ادبیات )؛
- ریاضی، فزیک و کیمیا ( تعلیم و تربیه )؛
- تعلیمات اسلامی ( شرعیات )؛
- تاریخ ( علوم اجتماعی )؛
- جغرافیا ( علوم اجتماعی ).
ان‌شاءالله که بزودی رشته‌های دیگر علمی نیز در بخش شبانه‌ی دانشگاه بدخشان ایجاد می‌شوند.
شوراها:
دانشگاه بدخشان چهار شورا دارد:
- شورای علمی:
شورای علمی، عالی‌ترین مرجع تصمیم‌گیری در سطح دانشگاه بدخشان است. این شورا ماه یک بار تحت نظر رئیس عمومی دانشگاه، با اشتراک معاون امور علمی و سایر اعضا برگزار می‌شود.
اعضای شورای علمی هر سال از میان استادان بلندرتبه‌ی دانشکده‌ها انتخاب می‌شوند.
- شورای رهبری:
شورای رهبری، متشکل از رئیس عمومی، معاونان و رؤسای دانشکده‌هایی دانشگاه بدخشان می‌باشدکه در هر ماه تدویر می‌یابد.
- شورای اداری:
شورای اداری، شامل رئیس عمومی دانشگاه، معاونان، آمران و مدیران عمومی بوده که در هر ماه، دوبار برگزار می‌شود.
- شورای مردمی:
شورای مردمی دانشگاه بدخشان متشکل از اشخاص پر نفوذ اجتماعی است که موقع ضرورت، تشکیل جلسه می‌دهد.
کمیته‌ها:
دانشگاه بدخشان به منظور پیشبرد بهتر فعالیت‌هایی علمی و اداری خود، دارای کمیته‌هایی ذیل است:
- کمیته‌ی ترفیعات علمی؛
- کمیته‌ی تقرر و انفکاک؛
- کمیته‌ی ارتقای کیفیت و اعتباردهی؛
- کمیته‌ی امتحان‌ها؛
- کمیته‌ی تحقیقات علمی؛
- کمیته‌ی نصاب؛
- کمیته‌ی مجله‌ی علمی؛
- کمیته‌ی فرهنگی؛
- کمیته‌ی پلان و پالیسی؛
- کمیته‌ی آموزش الکترونیک؛
- کمیته‌ی نظارت از تدریس؛
- کمیته‌ی بورسیه‌ها؛
- کمیته‌ی مبارزه با فساد اداری؛
- کمیته‌ی منع خشونت علیه زن؛
- کمیته‌ی نظم و دسپلین؛
- کمیته‌ی سرسبزی و محیط زیست؛
- کمیته‌ی ورزشی.
پلان‌ها:
دانشگاه بدخشان به منظور رسیدن به اهداف بزرگ خود، پلان‌های ذیل را تهیه و تدوین کرده است:
- پلان استراتیژیک ( 5 ساله )؛
- پلان انکشافی ( 3 ساله )؛
- پلان تطبیقی ( سالانه )؛
- پلان عملیاتی ( سالانه )؛
- پلان کاری ( سالانه ).
تفاهمنامههایی علمی:
دانشگاه جوان بدخشان در داخل کشور با دانشگاه‌های تخار، کابل، پولی تخنیک و تعلیم و تربیه‌ی شهید استاد برهان الدین ربانی و در خارج کشور با دانشگاه ملی تاجیکستان و سنکیانگ چین، تفاهمنامههایی علمی امضا نموده است.
نهادهای همکار:
- مکتب تعلیمات مسلکی و دوامدار دانشگاه آسیای مرکزی:
مکتب تعلیمات مسلکی و دوامدار دانشگاه آسیای مرکزی زیر نام مکتب تعلیمات مسلکی و دوامدار دانشگاه بدخشان، از سال 1394 تا اکنون در این کانون تحصیلی فعالیت می‌کند که خوشبختانه هزارها استاد و دانشجو در این مرکز، زبان انگلیسی، کمپیوتر و ... فراگرفته اند.
- بخش حاکمیت قانون دفتر G. I.Z:
بخش حاکمیت قانون دفتر G. I . Z دانشگاه بدخشان را در بخش برنامه‌های کلینیک حقوقی برای دانشجویان شرعیات و حقوق، همکاری مالی و تخنیکی می‌کند.
- مؤسسه‌ی کیاک:
مؤسسه‌ی کیاک به ارتقای ظرفیت دانشجویان در ابعاد مختلف می‌پردازد.
- نهاد اندیشه وران:
نهاد اندیشه وران نیز در راستای ارتقای ظرفیت دانشجویان، کار و فعالیت می‌کند.
سایر سهولت‌ها:
کتابخانه، کمپیوترلب، کلینیک حقوقی، لیلیه‌ی منظم و مجهز برای دانشجویان پسر و دختر، ترانسپورت و ... .
دستاوردهایی اخیر:
سایر دستاوردهایی دانشگاه که تطبیق شده اند و یا ان‌شاءالله تطبیق می‌شوند:
- برنامه هایی که تطبیق شده اند:
- ایجاد دانشکده‌ی انجنیری؛
- ایجاد آمریت ارتقای کیفیت و اعتباردهی در چوکات دانشگاه بدخشان؛
- ایجاد آمریت کتابخانه در چوکات دانشگاه بدخشان؛
- ایجاد دیپارتمنت ثقافت اسلامی در چوکات دانشکده‌ی شرعیات؛
- ایجاد دیپارتمنت اگرانومی در چوکات دانشکده‌ی زراعت؛
- اعمار تعمیر تدریسی دانشکده‌ی تعلیم و تربیه در دو منزل به شکل پخته و اساسی؛
- ایجاد 3 رشته‌ی علمی در بخش شبانه؛
- ایجاد 4 پارک تفریحی برای دانشجویان در محیط دانشگاه؛
- ایجاد کمپیوترلب به همکاری مکتب تعلیمات مسلکی و دوامدار دانشگاه آسیای مرکزی، برای دانشجویان؛
- ایجاد مرکز انکشاف مهارت‌هایی مسلکی استادان؛
- امضای تفاهم‌نامه‌ی همکاری با دانشگاه پولی تخنیک کابل؛
- امضای تفاهم‌نامه‌ی همکاری با دانشگاه تخار؛
- امضای تفاهم‌نامه‌ی همکاری با مؤسسه‌ی کیاک و نهاد اندیشه‌وران؛
- طرح و دیزاین وبسایت دانشگاه؛
- تهیه و ترتیب کتلاک دانشگاه؛
- تهیه و ترتیب بروشور دانشگاه؛
- چاپ مواد ارتقای کیفیت و نصب آن در بلبوردهای محیط دانشگاه.
- رنامه‌هایی که ان‌شاء الله تطبیق و عملی می‌شوند:
- انکشاف ساحه‌ی جغرافیایی دانشگاه؛
- ایجاد دوباره‌ی دانشکده‌ی طب؛
- ایجاد مرکز تحقیقات علمی؛ایجاد مرکز مشاوره برای دانشجویان؛
- ایجاد مرکز کار آفرینی برای دانشجویان؛
- ایجاد آزمایشگاه ( لابراتوار ) در دانشکده‌ها؛
- ایجاد کودکستان؛
- توزیع یکسان بورس‌ها برای اعضای کادر علمی و اداری.
تهیه و ترتیب: آمریت ارتباط و آگاهی عامه ( نشرات )